Het Gelders Huis

Projectomschrijving

Het project “Het Gelders Huis” in Arnhem bestaat uit de renovatie van het monumentale Huis der Provinciën, het monumentale naastgelegen Sabelspoort en een nieuwbouwdeel, ten oosten van het Huis Der Provinciën. Het project heeft een omvang van circa 16.000 m² BVO revitalisatie en 13.000 m² BVO nieuwbouw (inclusief parkeergarage). De provincie heeft gekozen voor een duurzame, energiezuinige en efficiënte huisvesting. De ruimte voldoet aan de moderne eisen op het gebied van energiegebruik, veiligheid en techniek. Door in de ontwerpfase al rekening te houden met toekomstig onderhoud en door het innovatief toepassen van moderne materialen zijn de onderhoudskosten zo laag mogelijk gebleven. Het gebouw is uitgebreid met een moderne kantoorvleugel. In het – deels openbare – complex zetelt het provinciebestuur en werken 1.200 provincieambtenaren.

DGMR heeft voor dit project de advisering op het gebied van bouwfysica, akoestiek, duurzaam bouwen, beveiliging en brandveiligheid uitgevoerd van de ontwerpfase tot en met de oplevering inclusief uitvoeringsbegeleiding.

Duurzaamheid

DGMR heeft in de ontwerpfase de ontwerpuitgangspunten vastgesteld waarmee het bestaande Huis der Provinciën verduurzaamd is. Er is gebruik gemaakt van de “Trias Energetica” en de “Trias Ecologica”. Met respect voor het Rijksmonument is de compactheid van het gebouw vergroot waardoor het geveloppervlak waarlangs energieverlies kan plaatsvinden is verkleind. Dit is gedaan door de bestaande binnenplaats van het bestaande monumentale gebouw te overkappen met een duurzaam ETFE-dak van kunststof luchtkussens. De overkapping maakt het binnenhof multifunctioneel inzetbaar voor bijeenkomsten. Het monument wordt hiermee niet alleen duurzamer, maar kan ook beter behouden blijven voor de toekomst. In de nieuwbouw zijn twee atria gecreëerd. De zonnewarmte die in de overkapping van het binnenhof en de twee atria binnendringt, wordt via de ventilatielucht teruggewonnen en in de bodem opgeslagen voor gebruik in de winter.

Bij de oriëntatie van het nieuwe volume en het ontwerp van de gevel van de nieuwbouw is actief rekening gehouden met een voldoende daglichttoetreding in het compacte volume, met het beperken van directe zoninstraling en het voorkomen van oververhitting in de zomer. Dit gebeurt door te variëren in de diepte van de neggemaat per geveloriëntatie. Hierdoor wordt op de koellast en daarmee samenhangend het energieverbruik bespaard.

De gebouwen zijn aangesloten op een WKO installatie waarin warmte- en koude zeer energiezuinig wordt opgewekt en wordt opgeslagen in de bodem. Daarnaast is het complex voorzien van energiezuinige verlichting en een efficiënt en energiezuinig klimaatsysteem.

De hierboven genoemde energiebesparende ontwerpoplossingen hebben geleid tot de volgende energieprestaties:

• Huis der Provinciën: E/E = 1,25 (60 % energiereductie t.o.v. huidige gebouw)
• Nieuwbouw: E/E = 0,769 (25 % energiezuiniger dan wettelijk vereist)

Het gebouwontwerp kent een hoge mate van indelings- en gebruiksflexibiliteit waardoor het kan meebewegen met organisatieveranderingen. Zo blijft het decennialang hét provinciehuis met een optimale, eigentijdse functionaliteit en nationale allure.

Het Gelders Werken

In Het Gelders Huis ging de provincie over naar Het Gelders Werken, een vorm van Het Nieuwe Werken waarbij een flexibel, meanderend werklandschap zonder gangen en hoeken de wens was. In het werklandschap hebben de projectteams hun werkbases en een diversiteit aan werkplekken. Speciaal voor Het Gelders Huis is een meubellijn ontwikkeld, bestaande uit verschillende bouwstenen van werkplekken die naar behoefte in de werkomgeving zijn ingepast. Voorbeelden zijn concentratiewerkplekken en diverse soorten samenwerkplekken.

Neutrale tinten, wit met houtaccenten, overheersen in de gebieden waar concentratie de boventoon voert. Waar de nadruk ligt op ontmoeten en samenwerken worden de kleuren feller en donkerder, met houten en zwarte accenten. De strategisch geplaatste ontmoetingsruimten, huiskamers, bieden steeds een ander zicht op de omgeving. Ze zijn onder andere georiënteerd op de Markt en de Rijn.

Het Gelders Werken vormde voor DGMR een uitdaging omdat binnen het open werklandschap een goede ruimteakoestiek gewaarborgd moet worden. Dit mocht het ontmoeten tussen medewerkers en bezoekers en medewerkers onderling niet belemmeren maar moet dit juist stimuleren. DGMR heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de positionering van de verschillende ruimten en afschermingen op het vloerveld. Het door DGMR opgestelde brandveiligheidsconcept zorgt voor een beperkt aantal brandcompartimenten zodat er optimale vrije indeelbaarheid resteert.

Uitgangspunt in het ontwerp van Het Gelders Huis was om ontmoetingen tussen medewerkers en bezoekers en medewerkers onderling te stimuleren. In het gehele Gelders Huis is hiertoe het concept ‘aan tafel bij de provincie’ doorgevoerd. Met studenten van de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten is een traject doorlopen om voor de veertien centrale huiskamers op de kantoorvloeren tafels te ontwerpen. Voorwaarde was het hergebruik van dertig eikenhouten ‘donor’ tafels die de provincie over had. Spectaculair is de omloop rond de hof op de derde verdieping, vlak onder het nieuwe dak. Langs de gehele viderand vormt de ‘langste tafel van Nederland’ het hoogtepunt van het concept ‘aan tafel bij de provincie’. Gezamenlijk staan de tafels in Het Gelders Huis symbool voor het uitnodigende karakter van de provincie.

Bouwteam en PPS

Het project heeft plaatsgevonden in een Publiek Private Samenwerking (PPS) met een DBMO-contract. Bij een DBMO-contract komen ontwerp, (ver- en nieuw)bouw, onderhoud en exploitatie voor een langere periode in handen van één private partij te liggen. De opdracht heeft na ingebruikname van het gebouw een looptijd van twintig jaar.

Het consortium In Domu Nova B.V. bestaat uit:

• VolkerWessels Integraal B.V. (integraal projectmanagement)
• Team V Architectuur B.V. (ontwerp)
• OTH architecten (Het Nieuwe Werken en interieurontwerp)
• DGMR (bouwfysica, duurzaamheid, brandveiligheid en beveiliging)
• Karres en Brands Landschapsarchitecten B.V. (stedenbouw en landschap)
• Valstar Simonis Adviseurs Installatietechniek (installaties)
• Bartels Ingenieursbureau (constructie)
• Bouwbedrijf Wessels Rijssen B.V. (bouw, beheer en onderhoud)
• Visser & Smit Bouw B.V. (bouw, beheer en onderhoud)
• HOMIJ Technische Installaties B.V. (installaties)
• PCH Integrated Facility Management & Services B.V. (facilitair)
• Architectenbureau Fritz (adviseur restauratie en onderhoud monument)

Winnaar BNA Gebouw van het Jaar 2018

Het Gelders Huis is de winnaar van de 13e editie van de BNA Beste Gebouw van het Jaar 2018. De jury, onder voorzitterschap van Louise Vet (directeur Nederlandse Instituut voor Ecologie van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen, NIOO-KNAW), noemt Het Gelders Huis “niet alleen een stimulerende omgeving, het is ook een iconisch gebouw dat bijdraagt aan de leefbaarheid van de stad en – de naam zegt het – een thuisbasis en plek van samenkomst biedt aan de bevolking.”

In het kader van dat multifunctionele gebruik heeft DGMR met haar expertise op het gebied van beveiliging het consortium goed kunnen ondersteunen.