Spinoza20first en sporthal Bajeskwartier

Het Amsterdamse Bajeskwartier is in transitie naar een levendige groene stadswijk. In het kenniscluster, op de plek van de parkeergarage van de voormalige Bijlmer Bajes, ontwierp BDG Architecten de uitnodigende nieuwbouw van het Spinoza20first Daltonlyceum met sporthal en toekomstig jongerencentrum. Deze 3-in-1 opgave is het eerste nieuwbouwproject dat is opgeleverd in het nieuwe Bajeskwartier.

ruimte voor onderwijs en bewegen

Kenmerkend voor Daltononderwijs is keuzevrijheid, samenwerking en de ontwikkeling van zelfstandigheid. In aansluiting op het daltonconcept kregen de onderwijsdomeinen en stamgroepen hun eigen plek binnen een speels landschap waarin de terrasvormige opzet en doorzichten de onderlinge verbondenheid waarborgen. De zichtbare trappen stimuleren beweging. Het ontwerp bevat een grote variëteit aan (kleinschalige) onderwijsruimten en stimuleert het dubbelgebruik van ruimtes. De theorielokalen, afgestemd op verschillende groepsgrootten, liggen geclusterd rondom leerpleinen en zijn samen te voegen via schuifdeuren. Elk leerplein heeft een eigen kleuraccent dat bijdraagt aan de herkenbaarheid en oriëntatie in het gebouw. De ‘werkplaatsen’ zijn geschikt voor grote groepen. Hier wordt theorie aan praktijk gekoppeld en kunnen verschillende vormen van onderwijs naast elkaar in dezelfde ruimte plaatsvinden.

multifunctionele sportvoorziening

De sportvoorziening heeft drie koppelbare zaaldelen en een dojo. Hoewel de multifunctionele sporthal een duidelijke verbinding met de school heeft, kan deze volledig zelfstandig functioneren. Hierdoor is de sportvoorziening buiten de sportlessen van de school beschikbaar voor (sportverenigingen uit) de buurt en vrije verhuur. Vooruitlopend op de ontwikkeling van de woonbuurt in het Bajeskwartier, is op de begane grond van de sporthal ruimte gemaakt voor een toekomstig jongerencentrum.

energiezuinig en gezond

De duurzaamheidsambities van het Bajeskwartier vertaalde BDG Architecten in een zeer energiezuinig, gezond en natuurinclusief gebouw. De staalconstructie is remontabel, de gevel, buitentrappen en buitenmeubels zijn bekleed met bio based composite. In de ontvangsthal van de sportvoorziening kreeg de oude houten sportvloer van de Amsterdamse Apollohal een tweede leven. De nieuwbouw is aangesloten op de warmte-koude-opslag van het Bajeskwartier.

energieleverende daktuin

Vanwege het compacte plot en het uitzicht op het gebouw vanuit de directe omgeving, heeft BDG het dak behandeld als een vijfde gevel. Deels vormgegeven als schoolplein en deels als groene daktuin. Dit groendak met gevarieerde beplanting is niet alleen een meerwaarde voor de scholieren maar ook voor het gebouw én voor de buurt. In combinatie met de schaduw van het zonnedak (semi transparante pv-panelen) vermindert het natuurdak de opwarming van het gebouw. Het schaduwdak is gedeeltelijk boven het schoolplein ontworpen en beschermt de scholieren op het dakplein als een energieleverende luifel tegen de zon. Als retentietoepassing vangt het intensieve dakgroen hemelwater op en houdt het vast. Het overschot wordt afgevoerd op een naastgelegen sloot.

eenheid door transparant overkoepelend raster

Het overkoepelende gevelraster schept eenheid tussen de school en de multifunctionele sportvoorziening. De transparante gevel zorgt voor licht en uitzicht én maakt de diverse activiteiten van de school en sporthal zichtbaar aan de wijk. Aan de overkant van Spinoza20first wordt een shortstay hotel met studentenhuisvesting gerealiseerd. In de openbare ruimte tussen de twee gebouwen is de fundering van de oude cipierswoningen de basis voor een stadsparkje waar scholieren en buurtbewoners elkaar ontmoeten.

Expertise: Architecture Features or Specials: Daktuin, Schaduwdak, Rainproof